Më parë kemi parë se çfarë do të thotë Teurati kur thotë se Allahu i krijoi njerëzit sipas shëmbëlltyrës së Tij. Kjo shpjegon pse jeta njerëzore, përfshirë edhe tuajën, është e çmuar. Megjithatë, Librat e Shenjtë vazhdojnë që nga krijimi ynë për të vënë në dukje një problem serioz. Ky Psalm në Zabur e zbulon këtë kaq qartë.
Zoti shikon nga qielli
Psalmi 14:2-3
mbi gjithë njerëzimin
për të parë nëse ka ndonjë që kupton,
kushdo që kërkon Zotin.
3 Të gjithë janë larguar, të gjithë janë korruptuar;
nuk ka njeri që bën mirë,
as edhe një.
Kjo thotë se ‘të gjithë’ ne jemi ‘bërë të korruptuar’. Edhe pse ne jemi \’bërë sipas shëmbëlltyrës së Perëndisë\’ diçka e ka shkatërruar këtë imazh te të gjithë ne. Ne e shohim korrupsionin në një pavarësi të zgjedhur nga Allahu (‘të gjithë janë larguar’ nga ‘kërkimi i Zotit’) dhe gjithashtu në mosbërjen e të ‘mirës’.
Kukudhët dhe Orkët që mendojnë
Për ta kuptuar këtë, krahasoni orkët dhe kukudhët nga filmi Lord of the Rings. Orkët janë të shëmtuar dhe të këqij. Kukudhët janë të bukur dhe paqësorë (shih Legolas). Por orkët dikur kishin qenë kukudhë që Sauroni i kishte korruptuar në të kaluarën. Sauron shkatërroi imazhin origjinal të kukudhit në orkët. Në mënyrë të ngjashme, Bibla thotë se njerëzit janë korruptuar. Allahu kishte bërë kukudhët, por ne jemi bërë orkë.
Për shembull, ne njohim sjelljen “e drejtë” dhe “të gabuar”. Kjo vjen nga krijimi sipas imazhit të Krijuesit. Por ne nuk jetojmë vazhdimisht sipas asaj që dimë. Është si një virus kompjuterik që dëmton funksionimin e duhur të një kompjuteri. Kodi ynë moral është atje – por një virus e ka infektuar atë. Tevrati fillon me njerëzit si të mirë dhe moralë, por më pas edhe të korruptuar. Kjo përputhet me atë që vërejmë për veten tonë. Por ajo sjell edhe një pyetje: pse Allahu na bëri kështu? Ne e dimë të drejtën dhe të gabuarën, por jemi të korruptuar prej saj. Siç ankohet ateisti Christopher Hitchens:
“… Nëse Zoti donte vërtet që njerëzit të ishin të lirë nga mendimet e tilla [d.m.th., ato të korruptuara], ai duhet të ishte kujdesur më shumë për të shpikur një specie tjetër.”
Christopher Hitchens. 2007. Zoti nuk është i madh: Si feja prish gjithçka. fq. 100
Por atij i mungon diçka shumë e rëndësishme. Tevrati nuk thotë se Allahu na ka krijuar në këtë mënyrë, por se diçka e tmerrshme ka ndodhur pasi Ai na ka krijuar. Njerëzit e parë u rebeluan kundër Krijuesit të tyre dhe në rebelimin e tyre ata ndryshuan dhe u korruptuan.
Mëkati – Korruptimi i imazhit tonë origjinal.
Më parë, ne përdorëm kartëmonedhën egjiptiane 100 paund me një imazh të sfinksit për të reflektuar mbi “imazhet”. Ky sfinks, si në realitet ashtu edhe në imazhin e tij mbi monedhën ka ndryshuar nga krijimi i tij origjinal. Tani hunda mungon dhe figura është deformuar në mënyra të ndryshme. Sfinksi, edhe pse ende i dallueshëm dhe ngjall frikë, është i degraduar dhe i korruptuar nga gjendja e tij origjinale. Në mënyrë të ngjashme, Taurat deklaron se diçka ka ndodhur për të korruptuar imazhin tonë origjinal. Por nuk ishte vetëm kalimi i kohës që e deformoi sfinksin nga forma e tij origjinale. Në vend të kësaj, mëkati prish imazhin origjinal në të cilin na ka krijuar Allahu.
Tevrati na përshkruan si të korruptuar nga imazhi në të cilin na ka krijuar Allahu. Si ndodhi kjo? Menjëherë pasi u bënë ‘sipas shëmbëlltyrës së Perëndisë’, njerëzit e parë (Adami dhe Eva) u testuan me një zgjedhje. Shejtani, armiku shpirtëror i Allahut, i tundoi ata. Në Bibël, shejtani zakonisht flet përmes dikujt. Në këtë rast ai foli përmes një gjarpri:
Tani gjarpri ishte më dinak se çdo kafshë e egër që Zoti Perëndi kishte krijuar. Ai i tha gruas: “A ka thënë vërtet Perëndia: “Mos hani nga asnjë pemë në kopësht”?
2 Gruaja i tha gjarprit: “Ne mund të hamë fruta nga pemët e kopshtit, 3 por Perëndia tha: “Mos hani fruta nga pema që është në mes të kopshtit dhe mos e prekni, ose do të vdisni’”.
4 “Ti nuk do të vdesësh me siguri”, i tha gjarpri gruas. 5 “Sepse Perëndia e di se, kur të hani prej tij, sytë tuaj do të hapen dhe do të jeni si Perëndia, duke njohur të mirën dhe të keqen”.
6 Kur gruaja pa që fruti i pemës ishte i mirë për ushqim dhe i këndshëm për syrin, si dhe i dëshirueshëm për të fituar mençuri, mori pak dhe e hëngri. Ajo i dha edhe burrit të saj që ishte me të dhe ai e hëngri. 7 Atëherë të dyve u hapën sytë dhe e kuptuan se ishin lakuriq; kështu qepën gjethe fiku dhe bënë mbulesa për vete.
Atëherë burri dhe gruaja e tij dëgjuan zërin e Zotit Perëndi, ndërsa ai po ecte në kopësht në freskinë e ditës, dhe u fshehën nga Zoti Perëndi midis pemëve të kopshtit. 9 Por Zoti Perëndi e thirri njeriun: “Ku je?”
10 Ai u përgjigj: “Të dëgjova në kopsht dhe pata frikë sepse isha lakuriq; kështu që u fsheha.”
11 Dhe ai tha: «Kush të tha që ishe lakuriq? A ke ngrënë nga pema që të kam urdhëruar të mos hani?”
12 Burri tha: “Gruaja që më vendose këtu, më dha një frut nga pema dhe unë e hëngra”.
13 Atëherë Zoti Perëndi i tha gruas: “Ç’është kjo që ke bërë?”.
Gruaja tha: “Gjarpri më mashtroi dhe unë hëngra”.
Zanafilla 3:1-13
Zgjedhja (dhe tundimi) e tyre ishte që ata të mund ‘të ishin si Zoti’. Deri në këtë pikë ata i kishin besuar Allahut për gjithçka, por tani zgjodhën të bëheshin ‘si Zoti’, të besonin te vetja dhe të ishin zot i tyre.
Në zgjedhjen e tyre për pavarësi, ata ndryshuan. Ata ndjenë turp dhe u përpoqën të mbuloheshin. Kur Allahu u përball me Ademin, ai fajësoi Evën (dhe Allahun që e krijoi atë). Ajo fajësoi gjarprin. Askush nuk e pranoi përgjegjësinë.
Mëkati – Pasoja e sotme e parë në çdo shoqëri
Ajo që filloi atë ditë ka vazhduar sepse ne kemi trashëguar të njëjtën natyrë të pavarur. Disa e keqkuptojnë Tevratin dhe mendojnë se ne fajësohemi për zgjedhjen e keqe të Ademit. I vetmi fajtor është Adami, por ne jetojmë në pasojat e vendimit të tij. Tani ne kemi trashëguar këtë natyrë të pavarur të Adamit. Ne mund të mos duam të jemi zot i universit, por duam të jemi perëndi në mjediset tona, të ndarë nga Allahu.
Kjo shpjegon shumë nga jeta njerëzore: ne mbyllim dyert, kemi nevojë për polici dhe kemi fjalëkalime kompjuteri – sepse përndryshe do të vjedhim njëri-tjetrin. Kjo është arsyeja pse shoqëritë përfundimisht shemben – sepse kulturat kanë një tendencë për t’u prishur. Kjo është arsyeja pse të gjitha format e qeverisjes dhe sistemet ekonomike, megjithëse disa funksionojnë më mirë se të tjerët, të gjitha ato përfundimisht korruptohen dhe prishen. Kjo shpjegon pse ju dhe unë përpiqemi të bëjmë të drejtën, por lehtësisht të bëjmë gabimin. Diçka për mënyrën se si jemi, na bën të humbasim ashtu siç duhet të jenë gjërat.
Mëkati – Mungesa e objektivit të synuar
Kjo fjalë ‘mungesë’ përmbledh situatën tonë. Një varg nga Teurati jep një pamje për ta kuptuar më mirë këtë. Aty thuhet:
Midis gjithë këtyre ushtarëve kishte shtatëqind trupa të zgjedhur që ishin mëngjarashë, secili prej të cilëve mund të hidhte një gur në një fije floku dhe të mos humbiste.
Gjyqtarët 20:16
Kjo përshkruan ushtarët që ishin ekspertë në përdorimin e llastiqeve dhe nuk do të humbisnin kurrë. Fjala hebraike e përkthyer ‘zgjuar’ më sipër është יַחֲטִֽא . Përkthehet gjithashtu mëkat përmes Tevratit.
Ushtari merr një gur dhe e qëllon për të goditur objektivin. Nëse i mungon ai ka dështuar qëllimin e tij. Në të njëjtën mënyrë, Allahu na bëri në imazhin e Tij për të goditur objektivin në mënyrën se si ne lidhemi me Të dhe i trajtojmë të tjerët me dashuri. Të ‘mëkatosh’ do të thotë të humbasësh këtë qëllim, ose objektiv, që Ai synoi për ne.
Kjo foto e humbur objektivi nuk është e lumtur apo optimiste. Njerëzit ndonjëherë reagojnë fuqishëm kundër mësimeve të Tauratit sepse nuk e pëlqejnë atë. Por çfarë ka të bëjë “të pëlqesh” diçka me të vërtetën e saj? Nuk ju pëlqejnë taksat, luftërat apo tërmetet – askush nuk ju pëlqen – por kjo nuk i bën ato të pavërteta. Ne nuk mund të injorojmë asnjë prej tyre. Të gjitha sistemet e ligjit, policisë, bravave dhe sigurisë që kemi ndërtuar në shoqëri për të na mbrojtur nga njëri-tjetri sugjerojnë se diçka nuk është në rregull.
Mëkati – Na mban nga Parajsa
Për shkak të problemeve të shumta në këtë botë, shumë prej tyre dëshirojnë parajsën. Ata shpresojnë se gjërat do të jenë më mirë atje. Zaburi, në kapitullin tjetër pas atij që përshkruan korrupsionin tonë aktual thotë sa vijon për hyrjen në Xhenet.
Zot, kush mund të banojë në çadrën tënde të shenjtë?
Kush mund të jetojë në malin tuaj të shenjtë?
2 Ai që ecja e të cilit është e paqortueshme,
kush bën atë që është e drejtë,
që thotë të vërtetën nga zemra;
3, gjuha e të cilëve nuk shqipton asnjë shpifje,
që nuk i bën keq fqinjit,
dhe nuk i shan të tjerët;
4 që përçmon një person të poshtër
por nderon ata që kanë frikë nga Zoti;
që e mban betimin edhe kur të dhemb,
dhe nuk ndryshon mendjen e tyre;
5 që u jep hua të varfërve pa interes;
që nuk pranon ryshfet ndaj të pafajshmit.
Kushdo që i bën këto gjëra
Psalmi 15: 1-5
nuk do të tronditet kurrë.
Kjo shpallje nga Daudi a.s deklaron se Xheneti (të jetuarit në “Malin e Shenjtë” të Allahut) është i rezervuar vetëm për ata që veprojnë ashtu siç ai përshkruan. Kjo ka kuptim sepse nëse Allahu i lejon njerëzit e korruptuar në Parajsë, atëherë ne do ta korruptojmë atë vend të bukur siç e kemi korruptuar jetën këtu. Por kjo krijon gjithashtu një problem sepse kush prej nesh jeton në të vërtetë në këto mënyra?
Shpëtimi ynë i parashikuar
Ne kemi nje problem. Ne e korruptuam veten nga imazhi në të cilin na krijoi Allahu. Tani na mungon objektivi kur bëhet fjalë për veprimet tona morale. Por Allahu nuk na la në pafuqinë tonë. Ai kishte një plan për të na shpëtuar, dhe kjo është arsyeja pse Injil fjalë për fjalë do të thotë “lajm i mirë”. Allahu e njoftoi fillimisht atë në bisedën me Ademin dhe Evën. Ne shikojmë këtë njoftim të parë të Lajmit të Mirë në Shenjën e Adamit.