Ne pamë në Shenja e parë e Musait – Pashkët – se Allahu u kishte caktuar vdekjen të gjithë djemve të parëlindur, përveç atyre që ndodheshin në shtëpitë ku flijohej një qengj dhe ishte lyer gjak në shtalkat e derës. Faraoni nuk u nënshtrua kështu që djali i tij vdiq dhe Musai (i quajtur edhe Moisiu – a.s.) i udhëhoqi izraelitët nga Egjipti dhe Faraoni u mbyt duke i ndjekur ata përtej Detit të Kuq.
Por roli i Musait si Profet nuk ishte vetëm t’i çonte ata jashtë Egjiptit, por gjithashtu t’i çonte në një mënyrë të re jetese – duke jetuar sipas Ligjit të Sheriatit të vendosur nga Allahu.
Surah Al-A’la (Surah 87 – Më i Larti) na kujton se si Allahu e ka bërë botën të funksionojë sipas ligjeve natyrore:
Lavdëro emrin e Zotit tënd, më të Lartit,
që ka krijuar gjithçka dhe e ka përpjesëtuar drejt;
që ka caktuar fatin e çdo gjëje dhe ia ka rrëfyer rrugën;
që ka caktuar fatin e çdo gjëje dhe ia ka rrëfyer rrugën;
dhe pastaj të shndërrohen, të thahen e të vyshken. (Surah Al-A’la 87:1-5)
Madhëroje emrin e Zotin tënd të Lartë!
I cili krijoi dhe përsosi,
Dhe i cili përcaktoi e orientoi,
Dhe i cili mundësoi mbirjen e kullosës;
E pastaj atë e bëri mbeturinë të zezë. (Surah Al-A’la 87:1-5)
Në mënyrë të ngjashme, Ai dëshiron që njerëzimi të ecë sipas Ligjeve Morale.
Kështu, menjëherë pas largimit nga Egjipti, Musai (a.s.) dhe izraelitët erdhën në malin Sinai. Musai (a.s.) u ngjit në mal për 40 ditë për të marrë Ligjin e Sheriatit. Surja Bekare dhe Surja el-Araf i referohen kësaj kohe me ajetet e mëposhtme.
Kujtoni (o hebrenj) kur morëm besën tuaj dhe ngritëm mbi ju malin Tur, duke thënë: “Merreni seriozisht atë që ju dhamë dhe mbani në mendje rregullat e saj, në mënyrë që të ruheni nga gjynahet!” (Surah Al-Baqarah 2:63 – Lopa)
Ne i premtuam Musait se do t’i flisnim pas tridhjetë netësh, të cilat ia shtuam edhe me dhjetë të tjera, kështu që takimi me Zotin e tij u bë pas dyzet netësh. …” (Surah Al-A’raf 7:142 – Lartësitë)
Pra, cili ishte Ligji që mori Musai (a.s.)? Megjithëse Ligji i plotë ishte mjaft i gjatë (613 urdhra dhe rregullore për të vendosur se çfarë lejohej dhe çfarë nuk lejohej – si rregulloret mbi atë që është haram dhe çfarë është hallall) dhe këto urdhra përbëjnë pjesën më të madhe të Tevratit, Musai së pari mori një sërë urdhërash specifike. shkruar nga Allahu në pllaka guri. Këto njiheshin si Dhjetë Urdhërime, e cila u bë baza për të gjitha rregulloret e tjera. Këto Dhjetë ishin thelbësoret absolute të Ligjit – parakushtet para gjithë të tjerave. Surja el-Araf i referohet kësaj në ajetet:
Ne i shkruam në Pllaka udhëzime dhe shpjegime për gjithçka: “Merri këto me bindje dhe urdhëroje popullin tënd që t’i përvetësojë në mënyrën më të mirë. Unë do t’ju tregoj shtëpinë e të pabindurve. Do t’i largoj prej shenjave të Mia ata që sillen me arrogancë në Tokë, kështu që edhe kur të shohin çfarëdo shenje, nuk do ta besojnë atë. Kur të shohin rrugën e drejtë, ata nuk do ta ndjekin atë dhe, kur të shohin rrugën e gabuar, do ta marrin atë, sepse ata nuk i besuan shpalljet Tona dhe nuk u kushtonin vëmendje atyre.” (Surah Al-A’raf 7:145-146 – Lartësitë)
Dhjetë Urdhërimet
Pra, Kurani në suren Al-Araf thotë se këto Dhjetë Urdhërimet e shkruara në pllaka guri ishin Shenjat nga vetë Allahu. Por cilat ishin këto komanda? Ato janë dhënë këtu pikërisht nga Libri i Eksodit në Tevrat që Musai (a.s.) e kopjoi nga pllakat prej guri. (Unë shtoj vetëm numrat për të numëruar komandat)
Atëherë Perëndia shqiptoi tërë këto fjalë, duke thënë:
“Unë jam Zoti, Perëndia yt, që të nxori nga vendi i Egjiptit, nga shtëpia e skllavërisë.
1) Nuk do të kesh perëndi të tjerë para meje.
2) Nuk do të bësh skulpturë ose shëmbëlltyrë të asnjë gjëje që ndodhet aty në qiejt ose këtu poshtë në tokë ose në ujërat nën tokë.
3) Nuk do të përkulesh para tyre dhe as do t’i shërbesh, sepse unë, Zoti, Perëndia yt, jam një Perëndi xheloz që dënon padrejtësinë e etërve mbi fëmijve të tyre deri në brezin e tretë dhe të katërt të atyre që më urrejnë,
4) Mbaje mend ditën e shtunë për ta shenjtëruar. Do të punosh gjashtë ditë dhe në ato do të bësh të gjithë punën tënde; por dita e shtatë është e shtuna, e shenjtë për Zotin, Perëndinë tënd; nuk do të bësh në atë ditë asnjë punë, as ti, as biri yt, as bija jote, as shërbëtori yt, as shërbëtorja jote, as kafshët e tua, as i huaji që ndodhet brenda portave të tua; sepse në gjashtë ditë Zoti krijoi qiejt dhe tokën, detin dhe gjithçka që është në to, dhe ditën e shtunë ai pushoi; prandaj Zoti e ka bekuar ditën e shabatit dhe e ka shenjtëruar atë.
5) Do të nderosh atin tënd dhe nënën tënde, me qëllim që ditët e tua të jenë të gjata mbi tokën që Zoti, Perëndia yt, po të jep.
6) Nuk do të vrasësh.
7) Nuk do të shkelësh besnikërinë bashkëshortore.
8) Nuk do të vjedhësh.
9) Nuk do të bësh dëshmi të rreme kundër të afërmit tënd.
10) Nuk do të dëshirosh shtëpinë e të afërmit tënd; nuk do të dëshirosh gruan e të afërmit tënd, as shërbëtorin e tij, as shërbëtoren e tij, as lopën e tij, as gomarin e tij, as asgjë tjetër që është e të afërmit tënd”.
Tani tërë populli dëgjonte bubullimat, tingullin e borisë dhe shihte shkreptimat dhe malin që nxirrte tym. Para kësaj pamjeje, populli dridhej dhe qëndronte larg.” (Eksodi 20:1-18)
Shpesh duket se shumë prej nesh që jetojnë në vende laike harrojnë se këto ishin komandat. Nuk ishin sugjerime. Nuk ishin rekomandime. Nuk ishin as të negociueshme. Ato ishin urdhra që duheshin respektuar – për t’iu nënshtruar. Ishte Ligji i Sheriatit. Dhe izraelitët kishin frikë nga Shenjtëria e Perëndisë.
Standardi i bindjes
Surah al-Hashr (Surah 59 – Mërgimi) i referohet mënyrës se si janë dhënë Dhjetë Urdhërat duke e krahasuar atë me shpalljen e Kuranit. Ndryshe nga Kurani, Dhjetë Urdhërat u dhanë në një mal në një shfaqje të tmerrshme.
Sikur këtë Kuran t’ia shpallnim ndonjë mali, ti do ta shihje atë (mal) të përulur dhe të copëtuar nga frika e Allahut. Shembuj të tillë Ne u japim njerëzve, që ata të meditojnë.
Ai është Allahu, përveç të Cilit nuk ka Zot tjetër (të denjë për adhurim), Njohësi i së dukshmes dhe i së padukshmes, Ai është i Gjithëmëshirshmi, Mëshirëploti! (Surah al-Hashr 59:21-22)
Sikur Ne ta zbritnim këtë Kur’an mbi ndonjë kodër, do të shihje atë të strukur e të çarë prej frikës nga All-llahu. Këta janë shembuj që ua sjellim njerëzve, që ata të mendojnë.
Por një pyetje e rëndësishme mbetet. Sa ose shumë urdhra duhej t’i bindeshin? Vargu i mëposhtëm vjen pikërisht para dhënien e Dhjetë Urdhërimeve
…nga Refidimi, ata arritën në shkretëtirën e Sinait dhe fushuan aty; Izraeli e ngriti kampin e tij përballë malit. Pastaj Moisiu u ngjit drejt Perëndisë; dhe Zoti i thirri nga mali, duke i thënë: “… në qoftë se do ta dëgjoni me vëmendje zërin tim dhe zbatoni besëlidhjen time, do të jeni thesari im i veçantë ndërmjet tërë popujve, sepse gjithë toka është imja. (Eksodi 19:2-5)
Dhe ky varg u dha vetëm pas Dhjetë Urdhërimet
Pastaj mori librin e besëlidhjes dhe ia lexoi popullit, i cili tha: “Ne do të bëjmë tërë ato që ka thënë Zoti, dhe do t’i bindemi”. (Eksodi 24:7).
Në librin e fundit të Teuratit (janë pesë) që është mesazhi përfundimtar i Musait, ai e përmblodhi në këtë mënyrë bindjen ndaj Ligjit.
Kështu Zoti na urdhëroi të zbatonim në praktikë të gjitha këto statute duke pasur frikë nga Zoti, Perëndia ynë, që të kemi gjithnjë mirëqënie dhe që ai të na mbante të gjallë, siç po ndodh tani. Dhe kjo do të jetë drejtësia jonë në rast se kujdesemi të zbatojmë në praktikë tërë urdhërimet e Zotit, Perëndisë tonë, ashtu siç na ka urdhëruar”. (Ligji i Përtërirë 6:24-25)
Marrja e drejtësisë
Këtu shfaqet kjo fjalë ‘drejtësi’ përsëri. Është një fjalë shumë e rëndësishme. Ne e pamë për herë të parë në Shenja e Adamit kur Allahu u tha bijve të Ademit (ne!):
O bijtë e Ademit, Ne ju dërguam rroba që të mbuloni vendet e turpshme, si edhe për zbukurim; por, petku i devotshmërisë është më i miri. Këto janë disa shenja të Allahut, që ju të merrni këshillë. [Surah Al-A’raf 7:26 (Lartësia)]
Pastaj e pamë brenda Shenja 2 e Ibrahimit kur Allahu i premtoi atij një djalë dhe Ibrahimi (a.s.) i besoi këtij premtimi dhe atëherë thotë se
Dhe ai i besoi Zotit, që ia vuri në llogari të drejtësisë. (Zanafilla 15:6)
(Te lutem shiko Shenja 2 e Ibrahimit për një shpjegim të plotë të drejtësi).
Këtu përmes Ligjit jepet një mënyrë për të fituar drejtësinë, sepse siç thotë “Dhe kjo do të jetë drejtësia jonë në rast se kujdesemi të zbatojmë në praktikë tërë urdhërimet” (Ligji i Përtërirë 6:25)
Por kushti për të fituar drejtësinë është i rëndë. Ai thotë se duhet ti ‘bindemi të gjithë këtij Ligji’ dhe vetëm atëherë arrijmë drejtësinë. Kjo na kujton Shenja e Adamit. U desh vetëm një akt mosbindjeje që Allahu t’i gjykonte dhe t’i dëbonte nga Parajsa. Allahu nuk priti për disa veprime të pabindura. Kështu ishte edhe me gruan e Lutit në Shenja e Lutit. Për të na ndihmuar të kuptojmë vërtet seriozitetin kjo lidhur këtu ka shumë vargje në Tevrat që theksojnë se ky nivel i saktë i bindjes ndaj Ligjit.
Le të mendojmë se çfarë do të thotë kjo. Ndonjëherë në kurset universitare që mbaja, profesori na bënte shumë pyetje (për shembull 25 pyetje) në provim dhe më pas kërkonte vetëm disa nga pyetjet e zgjedhjes sonë për t’u përgjigjur. Ne, për shembull, mund të zgjedhim 20 pyetje nga 25 për t’iu përgjigjur në provim. Dikush mund ta ketë një pyetje shumë të vështirë dhe ai mund të zgjedhë ta kapërcejë atë pyetje, por një studenti tjetër e ka të vështirë një pyetje tjetër dhe ai e anashkalon atë. Në fakt, do të na duhej të bënim vetëm 20 nga 25 pyetje sipas zgjedhjes sonë. Në këtë mënyrë profesori na e bëri më të lehtë provimin.
Shumë njerëz i trajtojnë Dhjetë Urdhërimet e Ligjit në të njëjtën mënyrë. Ata mendojnë se Allahu, pasi dha Dhjetë Urdhërat, do të thoshte: “Përpiquni pesë sipas zgjedhjes suaj nga këto Dhjetë”. Por jo, nuk u dha kështu. Ata duhej të bindeshin dhe të mbanin të gjitha komandat, jo vetëm disa prej tyre sipas zgjedhjes së tyre. Vetëm në zbatimin e gjithë Ligjit do të ‘bëhej drejtësia e tyre’.
Por pse disa njerëz e trajtojnë Ligjin kështu? Sepse ligji është shumë i vështirë për t’u mbajtur, aq më tepër që kjo nuk është vetëm për një ditë, por për të gjithë jetën tuaj. Pra, është e lehtë për ne të mashtrojmë veten dhe të ulim standardin. Rishikoni këto komanda dhe pyesni veten: “A mund t’i bindem këtyre? Të gjitha? Çdo ditë? Pa dështuar?” Arsyeja pse duhet ta bëjmë këtë pyetje për veten tonë është sepse Dhjetë Urdhërimet janë ende në fuqi. Allahu nuk i ka ndërprerë ata as si profetët e tjerë (përfshirë Isa el Masih dhe Muhamedin – PBUT – shikoni këtu) vazhdoi pas Musait (a.s.). Meqenëse këto janë urdhrat bazë që kanë të bëjnë me idhujtarinë, adhurimin e një Zoti të vetëm, tradhtinë bashkëshortore, vjedhjen, vrasjen, gënjeshtrën etj., ato janë të përjetshme dhe prandaj ne të gjithë duhet t’u bindemi atyre. Askush nuk mund t’i përgjigjet kësaj pyetjeje për një person tjetër – ai mund t’i përgjigjet vetëm për veten e tij. Dhe ai do t’u përgjigjet atyre përsëri në Ditën e Gjykimit para Allahut.
Pyetja shumë e rëndësishme para Allahut
Kështu që unë do të parashtroj një pyetje, të modifikuar nga Ligji i Përtërirë 6:25 kështu që është personale dhe ju mund të përgjigjeni vetë. Varësisht se si i përgjigjeni kësaj deklarate nga Ligji, Ligji vepron mbi ju në mënyra të ndryshme. Zgjidhni përgjigjen që mendoni se është e vërtetë për ju. Klikoni mbi përgjigjen që vlen për ju.
Nga Ligji i Përtërirë 6:24-25 i personalizuar për ju
Kështu Zoti na urdhëroi të zbatonim në praktikë të gjitha këto statute duke pasur frikë nga Zoti, Perëndia ynë, që të kemi gjithnjë mirëqënie dhe që ai të na mbante të gjallë, siç po ndodh tani. Dhe kjo do të jetë drejtësia jonë në rast se kujdesemi të zbatojmë në praktikë tërë urdhërimet e Zotit, Perëndisë tonë, ashtu siç na ka urdhëruar””.
Po – kjo është e vërtetë për mua.
Jo – nuk i jam bindur të gjithave dhe kjo nuk është e vërtetë për mua.
Shkarkoni PDF të të gjitha Shenjave nga Al Kitab si një libër