Ne pamë në historia e izraelitëve se në vitin 70 pas Krishtit ata u dëbuan nga Toka e Premtuar për të jetuar si të mërguar dhe të huaj në të gjitha kombet e botës. Për rreth 2000 vjet këtu ishte vendi ku dhe si jetuan izraelitët. Ndërsa jetonin në këto kombe të ndryshme, ata periodikisht pësuan persekutime të mëdha. Kjo ishte veçanërisht e vërtetë në Evropën e krishterë. Nga Spanja, në Evropën Perëndimore, deri te masakrat në Rusi, izraelitët jetonin shpesh në një gjendje të pasigurt. Fjalët e Musait të dhëna në Mallkim u përmbushën ashtu siç ishte shkruar

 …midis atyre kombeve nuk do të gjesh prehje dhe vend ku të pushojnë tabanët e këmbëve të tua; aty Zoti do të të japë një zemër të drithëruar, sy përgjërues dhe ankth në shpirt. (Ligji i Përtërirë 28:65)

Afati kohor i mëposhtëm tregon këtë periudhë 2000 vjeçare që pason pas historisë së izraelitëve nga koha e Biblës. Kjo periudhë tregohet në një shirit të gjatë të kuq.

Një afat kohor historik i popullit hebre nga Musa deri më sot

Ju mund të shihni se izraelitët gjatë historisë së tyre kaluan dy periudha mërgimi, por periudha e dytë e mërgimit ishte shumë më e gjatë se periudha e parë e mërgimit (e cila ishte vetëm nga viti 600 – 530 para Krishtit).

Hebrenjtë ruajtën identitetin e tyre kulturor

Ajo që është magjepsëse për mua është se megjithëse izraelitët nuk patën kurrë një vend qendror për të hedhur rrënjët kulturore, dhe megjithëse nuk u rritën kurrë shumë (shpesh për shkak të vdekjeve në persekutim), ata kurrë nuk e humbën identitetin e tyre kulturor gjatë kësaj periudhe 2000 vjeçare. Kjo është mjaft e shquar. Këtu në Taurat është një listë e kombeve që jetonin në Tokën e Premtuar në kohën e Shenjës së 1 të Musait (a.s.).

Kështu zbrita për ta çliruar nga dora e Egjiptasve dhe për ta çuar nga ky vend në një vend të mirë dhe të hapur, në një vend ku rrjedh qumështi dhe mjalti, në vendin ku ndodhen Kananejtë, Hitejtë, Amorejtë, Perezejtë, Hivejtë dhe Jebusejtë.

(Eksodi 3:8)

Dhe që nga koha e dhënies së Bekimeve dhe mallkimeve:

“Kur Zoti, Perëndia yt, do të të fusë në vendin ku ti po hyn për ta zotëruar atë, dhe kur të ketë dëbuar para teje shumë kombe: Hitejtë, Girgashejtë, Amorejtë, Kananejtë, Perezejtë, Hivejtë dhe Gebusejtë, shtatë kombe më të mëdha dhe më të fuqishme se ti,

(Ligji i Përtërirë 7:1)

A ekziston ende ndonjë nga këta njerëz, duke ruajtur identitetin e tyre kulturor dhe gjuhësor? Jo ata janë zhdukur prej kohësh. Ne dimë vetëm për ‘Girgashitët’ nga kjo histori e lashtë. Ndërsa perandoritë e fuqishme babilonase, persiane, greke dhe më pas romake pushtuan këto kombe, ata shpejt humbën gjuhën dhe identitetin e tyre pasi u zhytën në këto perandori të mëdha. Ndërsa jetoj në Kanada, shoh emigrantë që vijnë këtu nga e gjithë bota. Pas 3 brezave, kultura dhe gjuha e vendit të imigrimit është zhdukur prej kohësh. Kam emigruar nga Suedia në Kanada kur isha shumë i vogël. Djali im nuk flet suedisht. As fëmijët e vëllait apo motrës sime. Identiteti suedez i paraardhësve të mi po zhduket në tenxheren e shkrirjes kulturore kanadeze. Dhe kjo është e vërtetë për pothuajse të gjithë emigrantët, qofshin ata nga Kina, Japonia, Koreja, Irani, Amerika e Jugut, Afrika apo vendet e Evropës – brenda tre brezave humbet.

Pra, është e jashtëzakonshme që izraelitët, duke jetuar në një armiqësi të tillë, të detyruar të ikin aty-këtu gjatë shekujve, popullsia e tyre globale nuk i kalonte kurrë 15 milionë, nuk e humbën kurrë identitetin e tyre – fetar, kulturor dhe gjuhësor – edhe pse kjo zgjati për 2000 vjet.

Gjenocidi modern i hebrenjve – Holokausti

Pastaj persekutimet dhe masakrat kundër hebrenjve arritën kulmin. Hitleri në Luftën e Dytë Botërore, përmes Gjermanisë naziste u përpoq të shfaroste të gjithë hebrenjtë që jetonin në Evropë. Dhe pothuajse ia doli duke krijuar një sistem të mekanizuar të shfarosjes së tyre në furrat me gaz. Megjithatë ai u mund dhe një mbetje hebrenjsh mbijetoi.

Rilindja moderne e Izraelit

Dhe më pas, në vitin 1948, hebrenjtë, përmes Kombeve të Bashkuara, patën rilindjen e jashtëzakonshme të shtetit modern të Izraelit. Është mbresëlënëse vetëm në faktin, siç u përmend më lart, se kishte njerëz ende përreth që e identifikonin veten si ‘hebrenj’ pas gjithë këtyre viteve. Por që këto fjalë të Musait të shkruara 3500 vjet më parë të realizoheshin, duhej të mbetej një ‘ti’ ose një popull që mund të merrte premtimin. Kështu ata mbetën popull edhe në mërgimin e tyre të gjatë.

Zoti, Perëndia yt, do të të kthejë nga skllavëria, do të ketë mëshirë për ty dhe do të të mbledhë përsëri nga radhët e të gjithë popujve, ndër të cilët Zoti, Perëndia yt, të kishte shpërndarë. Edhe sikur të kesh qenë përzënë në skajin e qiellit, Zoti, Perëndia yt, do të të mbledhë dhe do të marrë që andej. (Ligji i Përtërirë 30:3-4)

Kjo është me të vërtetë një shenjë se Allahu e mban Fjalën e Tij.

Ai ishte gjithashtu i jashtëzakonshëm për faktin se ky shtet u themelua në dhëmbët e opozitës. Shumica e kombeve në atë rajon zhvilluan luftë kundër Izraelit në 1948 … në 1956 … në 1967 dhe përsëri në 1973. Izraeli, një komb shumë i vogël, shpesh e gjente veten në luftë me pesë kombe në të njëjtën kohë. Megjithatë, jo vetëm që mbijetuan, por edhe territoret e tyre u shtuan. Në luftën e vitit 1967, hebrenjtë rifituan Jerusalemin, kryeqytetin e tyre historik që Dawood (David) kishte themeluar.

Pse e lejoi Allahu rilindjen e Izraelit?

Deri më sot, të gjitha këto zhvillime moderne janë shumë të diskutueshme. Pothuajse asnjë ngjarje tjetër moderne nuk ngjall aq shumë polemika sa rilindja e Izraelit dhe kthimi i izraelitëve – që ndodh pothuajse çdo ditë tani – nga këto kombe në mbarë botën ku ata kishin jetuar për mijëra vjet në mërgim. Dhe ndoshta ndërsa e lexoni këtë ju vetë jeni të mbushur me zemërim. Sigurisht që hebrenjtë sot nuk janë fetarë – shumica janë shumë laikë ose ateistë për shkak të asaj që ndodhi me gjenocidin pothuajse të suksesshëm të Hitlerit. Dhe nuk është se ato janë domosdoshmërisht të sakta. Por fakti i mrekullueshëm është se ajo që Musai shkroi në fund të mallkimeve ka ndodhur dhe po ndodh ende para syve tanë. Pse? Çfarë do të thotë kjo? Dhe si mund të ndodhte kjo kur ata ende e refuzojnë Mesihun? Këto janë pyetje të rëndësishme. Përgjigjet për të gjitha këto pyetje mund të gjenden në Teurat dhe Zabur. Ndoshta ju jeni të zemëruar me atë që sapo kam shkruar, ndoshta e hidhur. Por ndoshta ne mund ta ndalojmë gjykimin përfundimtar derisa të kuptojmë disa nga ato që shkruan profetët për këtë ngjarje të jashtëzakonshme. Ata i shënuan ato për përfitimin tonë – sepse e gjithë kjo do të çojë në Gjykim – për hebrenjtë dhe për të gjithë të tjerët njësoj. Le të jemi të paktën të informuar për atë që kanë shkruar këta profetë, në mënyrë që të mund të formojmë gjykimet tona nga të gjitha shkrimet. Ne vazhdojmë me Zaburin për të pyetur pse hebrenjtë e refuzuan Masihun.