Skip to content
Home » Në cilat gjuhë u shkruan Librat e Biblës?

Në cilat gjuhë u shkruan Librat e Biblës?

Fjala Bibël fjalë për fjalë do të thotë ‘Libra’. Ne e shohim atë sot si një libër të vetëm dhe shpesh i referohemi si ‘një libër’. Kjo është arsyeja pse Kurani e quan atë ‘el kitab’. Por në të vërtetë është një koleksion librash të shkruar nga më shumë se 40 profetë që jetuan në një hark kohor prej mbi 1600 vjetësh. Këta profetë kishin prejardhje shumë të ndryshme. Danieli (varri i të cilit ndodhet në Iranin e sotëm) ishte kryeministër në Perandoritë Babilonase (Irak) dhe Persiane (Iran). Nehemia ishte shërbëtor i perandorit pers Artakserksit. Ezekieli ishte prift. Davudi (David) ishte Mbreti i Izraelit të Lashtë, ashtu si djali i tij Sulejmani (Solomon), e kështu me radhë. Kështu, ju mund ta mendoni vërtet Biblën (ose al Kitab) më shumë si një bibliotekë, në një vëllim, që ka 66 libra.

Për të na ndihmuar të ‘shikojmë’ më mirë profetët dhe librat e tyre gjatë historisë, kam vendosur disa (jo të gjithë sepse nuk ka vend të mjaftueshëm) në një plan kohor historik. Ajo që bie në sy është periudha shumë e gjatë e historisë njerëzore që mbulon ky plan kohor. Tikrat (ose njësitë) e kohës në këtë afat kohor masin shekuj (vite deri në vitet 100)! Shiritat horizontale jeshile tregojnë jetëgjatësinë e atij profeti të veçantë. Ju mund të shihni se Ibrahimi (Abrahami) dhe Musai (Moisiu) jetuan shumë vite!

Timeline for Prophets of Bible
Profetët e Biblës në afatin kohor – Kur këta profetë jetuan në historinë njerëzore

Për shkak se këta profetë jetuan në periudha të ndryshme kohore, vende (ose perandori) të ndryshme dhe në nivele të ndryshme shoqërore (dmth. disa ishin me sundimtarë dhe të tjerë me fshatarë), gjuhët e përdorura ndryshonin. Tevrati (librat e Musait/Musait – PBUH) fillimisht u shkrua në hebraisht. Librat e Davidit/Daudit (PBUH) dhe Solomonit/Sulejmanit (PBUH) në Zabur ishin gjithashtu në hebraisht. Libra të tjerë në Zabur (pjesë të Danielit dhe Nehemias – PBUH) fillimisht u shkruan në aramaisht. Profeti Isa al Masih (PBUH) do të kishte folur në aramaisht dhe ndoshta hebraisht. Librat e Inxhilit (nuk janë paraqitur në këtë plan kohor) fillimisht janë shkruar në greqisht.

Ajo që është më interesante për ne është se këto gjuhë origjinale janë të ruajtura, të arritshme dhe përdoretn edhe sot e kësaj dite. Vetëm se këto gjuhë, duke mos qenë evropiane, nuk përdoren nga perëndimorët, kështu që nuk marrin vëmendjen që merr, të themi, anglishtja. Ju mund ta shihni Tauratin në hebraisht në internet duke klikuar këtu. Do të vini re se lexohet djathtas në të majtë si arabisht. Këtu mund të shihni dhe dëgjoni një lutje të Isait në gjuhën aramaike origjinale. Mund të shihni edhe greqishten origjinale të librave të Inxhilit këtu. Në fakt, nga këto origjinale studiuesit i përkthejnë librat e Biblës në gjuhët moderne si anglishtja, frëngjishtja, tajlandishtja etj., të ngjashme me mënyrën se si studiuesit e përkthejnë Kur’anin nga arabishtja në shumë gjuhë të sotme.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *