Surja al-Haj (Surah 22 – Haxhi) na tregon se rite dhe ceremoni të ndryshme janë dhënë në kohë të ndryshme. Por nuk është sakrifica specifike e mishit, por ajo që është brenda nesh është ajo që është më e rëndësishme.
Për çdo popull, Ne kemi caktuar një ritual, që ata të përmendin emrin e Allahut gjatë flijimit të kafshëve, që Ai ua ka dhuruar për ushqim. Zoti juaj është një Zot i vetëm, prandaj vetëm Atij përuljuni. Dhe jepu lajme të mira atyre që janë të përulur,
Tek Allahu nuk arrin si mishi, si gjaku i tyre, por arrin përkushtimi juaj. Kështu, Ai i ka vendosur ato në shërbimin tua,j që ju ta madhëroni Allahun sepse ju ka udhëzuar. Dhe, jepu lajmin e mirë, punëdrejtëve! (Surah Al-Hajj 22:34, 37)
Uji është një pjesë e rëndësishme e riteve dhe ceremonive të Haxhit pasi pelegrinët kërkojnë të pinë ujin e pusit Zem Zem. Por Surja el-Mulk (Surah 67 – Sovraniteti) na bën një pyetje të rëndësishme
Thuaj: “Më tregoni, nëse uji juaj humbet në thellësi, kush do t’ju sjell ujë mbitokësor (burimor)?” (Surah Al-Mulk 67:30)
Profeti Isa el Masih PBUH e trajtoi këtë pyetje në një pelegrinazh hebre të caktuar nga Profeti Musa a.s. Ne i hedhim një vështrim kësaj këtu përmes thjerrëzës së Haxhit.
Haxhiu i Haxhit është i njohur. Ajo që dihet më pak është se Ligji i Sheriatit i Musait (a.s.), i marrë 3500 vjet më parë, gjithashtu u kërkonte besimtarëve hebrenj të asaj kohe që të bënin pelegrinazhe të shenjta në Jerusalem (Al-Kuds) çdo vit. Një pelegrinazh i tillë quhej Festa e Tabernakujve (Ose Sukkot). Ky pelegrinazh i urdhëruar nga profeti Musa (a.s.) ka shumë ngjashmëri me atë të Haxhit sot. Për shembull, të dy këto pelegrinazhe ishin në një javë të caktuar të kalendarit, të dyja përfshinin sakrifica kafshësh, të dyja përfshinin marrjen e ujit të veçantë (si zemzemi), të dy përfshinin gjumin jashtë dhe të dy përfshinin marshimin rreth një strukture të shenjtë shtatë herë. Në një farë kuptimi, Festa e Tabernakujve ishte si një haxh për hebrenjtë. Sot, në fakt, hebrenjtë ende festojnë Festën e Tabernakujve, por e bëjnë atë pak më ndryshe që nga shkatërrimi i Tempullit të tyre në Jerusalem nga Romakët në vitin 70 pas Krishtit.
Inxhili shënon se si Profeti Isa el Masih (a.s.) bëri pelegrinazhin për këtë festë – ‘Haxhin’ e tij. Llogaria regjistrohet me disa shpjegime kur është e përshtatshme.
Jezusi shkon në festën e Tabernakujve (Gjoni 7)
Pas kësaj ata kanë qenë të përshkon Galilenë, sepse nuk donte të endej nëpër Jude, nga që Judenjtë kërkonin ta vrisnin. 2 Por festa e Judenjve, ajo e Tabernakujve ishte afër. 3 Prandaj vëllezërit e tij i thanë: “Nisu prej këndej dhe shko në Jude, që edhe dishepujt e tu t’i shohin veprat që ti bën. 4 Askush në fakt nuk bën asgjë në fshehtësi kur kërkon të nijhet botërisht; kur ti do të bësh gjëra të tilla, tregohu botës!.” 5 Në fakt as vëllezërit e tij nuk besonin në të..
Vëllezërit e Isa al Masih-ut po e trajtonin profetin me sarkazëm pasi nuk besonin në të. Por diçka ndodhi më vonë që ndryshoi mendjen e tyre sepse dy nga vëllezërit e tij, James dhe Jude, më vonë shkruan letra (të quajtura James Jude) që janë pjesë e Dhiatës së Re (Inxhil). Çfarë ua ndryshoi mendjen? Ringjallja e Isa al Masih.
6 Atëherë Jezusi u tha aytre: “Koha ime nuk ka ardhur ende; por koha juaj është gjithmonë gati. 7 Bota nuk mund t’ju urrejë juve, por më urren mua sepse unë dëshmoj për të se veprat e saj janë të mbrapshta. 8 Ngjituni ju në këtë festë; unë nuk po ngjitem ende në këtë festë, sepse koha ime ende nuk është plotësuar.” 9 Dhe si u tha atyre këto gjëra, mbeti në Galile.
10 Mbasi vëllezërit e tij u ngjitën në festë, atëherë edhe ai u ngjit atje, jo haptas, por si fshehurazi. 11 Judenjtë, pra, e kërkonin gjatë festës dhe thoshnin: “Ku është ai?.”
12 Në turmë pëshpëritej shumë për të; disa thoshnin: “Ai është i mirë!.”
Të tjerë thoshnin: “Jo, madje ai e mashtron popullin.” 13 Por askush nuk fliste haptas për të, nga druajtja e Judenjve.
Jezusi Mëson në Festival
14 Por, aty nga mesi i festës, Jezusi u ngjit në tempull dhe mësonte. 15 Dhe Judenjtë mrrekulloheshin duke thënë: “Si i ditka ky shkronjat, pa pasur studiuar?.”
16 Jezusi atëherë iu përgjigj atyre dhe tha: “Doktrina ime nuk është imja, por e atij që më ka dërguar. 17 Në qoftë se dikush don të bëjë vullnetin e tij, do ta njohë nëse kjo doktrinë vjen nga Perëndia apo që unë flas nga vetja ime.
18 Kush flet nga vetja e tij kërkon lavdinë e vet, kurse ai që kërkon lavdinë e atij që e ka dërguar është i vërtetë, dhe në të nuk ka padrejtësi. 19 A nuk jua ka dhënë Moisiu ligjin? E pra, asnjë nga ju nuk e vë në praktikë ligjin. Pse kërkoni të më vritni?.”
20 Turma u përgjigj dhe tha: “Ti ke një demon; kush kërkon të të vrasë?.”
21 Jezusi u përgjigj dhe u tha: “Unë bëra një vepër dhe ju të gjithë jeni të mreku-lluar. 22 Prandaj Moisiu iu dha rrethprerjen (ajo nuk është prej Moisiut, por prej etërve); dhe ju e rrethpritni një njeri të shtunën. 23 Në qoftë se një njeri merr rrethprerjen të shtunën, që të mos shkelet ligji i Moisiut, ju zemëroheni kundër meje sepse shërova tërësishtë një njeri të shtunën? 24 Mos gjykoni sipas pamjes së jashtme, por gjykoni sipas drejtësisë!”
Ndarja mbi atë se kush është Jezusi
25 Atëherë disa nga Jeruzalemi thanë: “A nuk është ky ai që kërkojnë ta vrasin? 26 E megjithatë ja, ai po flet lirisht dhe nuk i thonë asgjë; mos kanë njohur krerët me të vërtetë se ai është Krishti? 27 Por ne e dimë se nga është ai; ndërsa kur të vijë Krishti, askush nuk do ta dijë se nga është.”
Debati në atë kohë mes hebrenjve ishte nëse Profeti Isa (a.s.) ishte Mesih (Mesia) apo jo. Populli hebre besonte se vendi nga do të vinte Masih do të ishte i panjohur. Meqë e dinin se nga vinte Isai, ata menduan se ai nuk mund të ishte Mesih. Pra, nga e morën ata këtë besim se origjina e Masih-ut nuk do të dihej? Nga Taurati? Shkrimet e profetëve? Aspak! Profetët e kishin thënë qartë se nga do të vinte Mesihu. Profeti Mikeh (a.s.) në vitin 700 p.e.s. kishte shkruar në Zabur se
“Por ti, o Betlem Efratah,
megjithëse je i vogël midis mijërave të Judës,
nga ti do të dalë për mua ai
që do të jetë sundues në Izrael,
origjinat e të cilit janë nga kohërat e lashta,
nga ditët e përjetësisë”. (Mikea 5:2)
Kjo profeci (shih artikullin këtu për më shumë detaje për këtë) kishte deklaruar se sundimtari (= Masih) do të vinte nga Betlehemi. Ne pamë në lindja e Mesihut se ai me të vërtetë kishte lindur në Betlehem siç e kishte parashikuar ajo profeci 700 vjet përpara lindjes së tij.
Ishte thjesht tradita fetare e kohës që thoshte se vendi nga erdhi Masih do të ishte i panjohur. Ata bënë një gabim sepse nuk gjykuan sipas asaj që kishin shkruar profetët, por përkundrazi gjykuan nga opinionet në rrugë, idetë e kohës së tyre – madje edhe idetë e dijetarëve fetarë. Duhet të kemi kujdes që të mos bëjmë të njëjtin gabim.
Llogaria vazhdon…
28 Atëherë Jezusi, duke mësuar në tempull, thirri dhe tha: “Ju më njihni dhe e dini se nga jam, megjithatë unë s’kam ardhur nga vetja, por ai që më ka dërguar është i vërtetë dhe ju nuk e njihni. 29 Por unë atë e njoh, sepse jam nga ai dhe ai më dërgoi.”
30 Prandaj ata kërkonin ta kapnin, por askush nuk vuri dorë mbi të, sepse ora e tij s’kishte ardhur akoma. 31 Por shumë veta nga turma besuan në të dhe thoshnin: “Kur të vijë Krishti, a do të bëjë më shumë shenja se këto që ka bërë ky?.”
32 Farisenjtë dëgjuan turmën duke pëshpëritur këto gjëra për të; prandaj farisenjtë dhe krerët e priftërinjve dërguan roje për ta kapur.
33 Atëherë Jezusi u tha atyre: “Unë jam edhe për pak kohë me ju, pastaj do të shkoj tek ai që më ka dërguar. 34 Do të më kërkoni e nuk do të më gjeni; dhe atje ku do të jem unë, ju nuk do të mund të vini.”
35 Prandaj Judenjtë thonin në mes tyre: “Ku do të shkojë ky që ne nuk do ta gjejmë? Mos do të shkojë tek ata që janë shpërndarë midis Grekëve, dhe të mësojë Grekët? 36 Çfarë deshi të thoshte kur tha: “Ju do të më kërkoni dhe nuk do të më gjeni”; dhe: “Atje ku do të jem unë, ju nuk mund të vini”?.”
37 Ditën e fundit, në ditën e madhe të festës, Jezusi u çua në këmbë dhe thirri duke thënë: “Nëse dikush ka etje, le të vijë tek unë e të pijë. 38 Ai që beson në mua, siç ka thënë Shkrimi, nga brendësia e tij do të burojnë lumenj uji të gjallë.” 39 Por këtë ai e tha për Frymën, që do të merrnin ata që do të besonin në të; sepse Fryma e Shenjtë në fakt nuk ishte dhënë ende, sepse Jezusi ende nuk ishte përlëvduar.
Në këtë ditë të festës, judenjtë merrnin ujë nga një burim i veçantë në jug të Jeruzalemit dhe hynin në qytet nga ‘porta e ujit’ dhe e çonin ujin në altarin e tempullit. Pikërisht ndërsa ata po bënin këtë ceremoni të shenjtë të ujit, Profeti Isa el Masih (a.s.) thirri: siç kishte thënë edhe më parë, se ai ishte burimi i ‘Ujit të Gjallë’. Duke thënë këtë, ai u kujtonte atyre etjen në zemrat tona që çon në mëkat për të cilën kishin shkruar profetët, si dhe premtimin e Shpirtit që do të vinte, i cili do t’u jepej atyre që besuan në të për të kënaqur këtë etje, në mënyrë që ata të mos jenë më skllevër të mëkatit.
40 Shumë veta nga turma, kur i dëgjuan këto fjalë, thoshnin: “Ky është me të vërtetë Profeti!.”
41 Të tjerë thoshnin: “Ky është Krishti.”
Kurse të tjerë thoshnin: “Vallë nga Galilea vjen Krishti? 42 A nuk thotë Shkrimi se Krishti vjen nga pasardhja e Davidit dhe nga Bethlehemi, fshati ku jetonte Davidi?.” 43 Kështu pati përçarje në turmë për shkak të tij.44 Dhe disa prej tyre donin ta kapnin, por askush nuk vuri dorë mbi të.
Në atë kohë, ashtu si sot, njerëzit ishin të përçarë rreth profetit Isa el Masih (a.s.). Siç e pamë më lart, profetët kishin parashikuar që lindja e Masihut të ishte në Betlehem (ku lindi Isai). Por ç’të themi për këtë pyetje që Masih nuk vjen nga Galilea? Profeti Isaia (a.s.) kishte shkruar në vitin 700 para Krishtit se
Por errësira nuk do të zgjasë gjithnjë mbi atë që tani është në ankth. Ashtu si në të kaluarën ai mbuloi me turp vendin e Zabulonit dhe vendin e Neftalit, kështu në të ardhmen do ta mbulojë me lavdi tokën pranë detit, matanë Jordanit, Galilenë e kombeve.
2 Populli që ecte në terr
pa një dritë të madhe;
mbi ata që banonin në vendin e hijes së vdekjes
doli një dritë. (Isaia 9: 1-2)
Kështu që profetët kishin parashikuar se Masih do ta fillonte mësimin e tij (ka aguar një dritë) në ‘Galile’ – pikërisht në vendin ku Isai kishte filluar mësimin e tij dhe bëri shumicën e mrekullive të tij. Përsëri njerëzit gabuan sepse nuk i kishin studiuar me kujdes profetët dhe përkundrazi besonin vetëm atë që mësohej zakonisht nga mësuesit e tyre.
Mosbesimi i udhëheqësve hebrenj
45 Atëherë rojet u kthyen te krerët e priftërinjve dhe te farisenjtë, dhe këta u thanë atyre: “Pse nuk e sollët?.”
46 Rojet u përgjigjen: “Asnjeri nuk ka folur kurrë si ai njeri.”
47 Prandaj farisenjtë iu përgjigjën atyre: “Mos u gënjyet edhe ju? 48 Prandaj farisenjtë iu përgjigjën atyre: “Mos u gënjyet edhe ju? 49 Por kjo turmë, që nuk e njeh ligjin, është e mallkuar.”
50 Nikodemi, një prej tyre, i cili natën kishte shkuar te Jezusi, u tha atyre: 51 “Ligji ynë dënon vallë një njeri para se ta ketë dëgjuar dhe ta dijë ç’ka bërë ai?.”
52 Ata u përgjigjën dhe i thanë: “Mos je edhe ti nga Galilea? Hulumto Shkrimet dhe do të shohësh se nga Galilea s’ka dalë kurrë profet.”
Mund të shohim se ekspertët e Ligjit e kishin krejtësisht gabim pasi Isaia kishte profetizuar se ndriçimi do të vinte nga ‘Galilea’.
Dy mësime vijnë në mendje nga kjo histori. Së pari është shumë e lehtë t’i kryejmë aktivitetet tona fetare me shumë zell, por me pak njohuri. Ndërsa i afrohemi haxhit, duhet të kemi kujdes që sa vijon të mos jetë e vërtetë për ne
Sepse unë dëshmoj për ta se kanë zell për Perëndinë, por jo sipas njohurisë. (Romakëve 10:2)
Ne duhet të mësojmë se çfarë kanë shkruar profetët në mënyrë që të jemi të informuar siç duhet.
Së dyti, ne shohim këtu se Profeti Isa el Masih (PBUH) bën një ofertë. Ai tha në haxhin e tyre se
“Nëse dikush ka etje, le të vijë tek unë e të pijë. Ai që beson në mua, siç ka thënë Shkrimi, nga brendësia e tij do të burojnë lumenj uji të gjallë.”. (Gjoni 7: 37-38)
Kjo ofertë i jepet ‘kujtdo’ (pra jo vetëm hebrenjve, apo të krishterëve, etj.) që ‘kanë etje’. Ke etje? (Shiko këtu për atë që profetët deshin të theshin me këtë). Është mirë të pihet nga pusi i zemzemit. Pse të mos pimë edhe nga Masih që mund të kënaqë etjen tonë të brendshme?