Kjo është një pyetje e madhe. Rreziku për të gjithë ne është se ne mund ta pyesim atë me një përgjigje sipërfaqësore tashmë në mendjen tonë. “Sigurisht që Pali ose një nga të tjerët e ka korruptuar”, mund të përgjigjemi shpejt pa menduar shumë për këtë, kryesisht sepse kjo është thjesht ajo që kemi dëgjuar. Ose, mund të mendojmë, “Sigurisht që jo! Çfarë ideje pa kuptim”, përsëri pa e ditur vërtet pse, por më së shumti sepse ne jemi mësuar kështu. Ky është rreziku për të gjithë njerëzit që bëjnë pyetje për librat e shenjtë. Ne ose e hedhim poshtë atë pas dore (sepse si jemi mësuar ta mendojmë jo të shenjtë) ose e hedhim poshtë pyetjen jashtë dorës (përsëri për shkak se si na kanë mësuar ndryshe).
Testamenti i Ri shkruan ndryshe nga Pali
Me këto konsiderata në mendje, dua të ndaj mendimet dhe arsyet e mia për këtë pyetje. Le të fillojmë me shkrimtarët përveç Palit. Këta shkrimtarë ishin nxënësit e Isait (a.s.) – shokët e tij. Ishin ata që e ndiqnin, e dëgjonin, diskutonin me të për gjërat që bënte dhe thoshte, privatisht dhe publikisht. Disa prej tyre, si Gjoni, Mateu dhe Pjetri, ishin pjesë e rrethit të ngushtë të 12 ndjekësve më të afërt të Isait. Ata shkruan tetë nga librat në Dhiatën e Re. Të tjerë, si Marku, ishin në rrethin e tij më të gjerë të ndjekësve. Autorët e mbetur (jashtë Palit) ishin vëllezërit e tij Jakobi dhe Juda. Ata u rritën me Isain (a.s.) dhe Jakobi u bë udhëheqësi i dishepujve në Jeruzalem pas vdekjes së Isait (a.s.) nga kjo botë. James, në fakt, përmendet në shkrimet historike hebraike të shekullit të 1-të pas Krishtit. Në atë shekull ishte një historian i madh ushtarak hebre, Josephus, i cili u shkroi disa libra historie perandorëve romakë të kohës së tij. Në një nga librat e tij, duke shkruar për ngjarjet në Jerusalem në vitin 62 pas Krishtit (32 vjet pas vdekjes së Isait) ai shkruan se si Jakobi, vëllai i Isait, u martirizua nga shokët e tij hebrenj. Ja si shprehet ai:
“Ananus [kryeprifti] ishte i nxituar dhe ndoqi saducenjtë, të cilët janë të pashpirt kur ulen në gjyq. Ananus mendoi se me Festus të vdekur dhe Albinus ende në rrugë, ai do të kishte mundësinë. Ai mblodhi gjykatësit e Sinedrit [këshillit qeverisës judaik], ai solli para tyre një burrë të quajtur Jakob, vëllai i Jezusit që quhej Krisht, dhe disa të tjera. Ai i akuzoi ata se kishin shkelur ligjin dhe i dënoi të vriteshin me gurë”. Josephus. 93 pas Krishtit. Antikitetet xx 197
Jozefi po shpjegon se në vitin 62 pas Krishtit Ananus sapo ishte bërë kryeprift në Jerusalem dhe kishte një konfuzion politik Ananus shfrytëzoi rastin për të dënuar James me vdekje. Babai i tij (i quajtur edhe Ananus) e kishte dënuar Isain (a.s.) me vdekje rreth 30 vjet më parë dhe Ananus i biri shpejt shfrytëzoi rastin për të bërë të njëjtën gjë me Jakobin. Kështu Jakobi ishte një objektiv për vitet e tij të udhëheqjes në Jerusalem me pasuesit e Isa al Masih (PBUH) vëllait të tij në Jerusalem.
Çfarë thotë Kurani për këta dishepuj të Isait (a.s.)?
Pra, janë këta njerëz që shkruan librat në Dhiatën e Re përveç librave të Palit. Për të gjykuar nëse ata e korruptuan Inxhilin, fillimisht mund t’i drejtohemi këndvështrimit të dhënë në Kur’an. Kur e bëj këtë gjej ajetin e mëposhtëm:
Kur Isai vuri re mosbesimin e tyre, tha: “Kush janë ndihmuesit e mi në rrugën e Allahut?” nxënësit (e tij) u përgjigjën: “Ne jemi ndihmuesit e (fesë së) Allahut. Ne e besojmë Allahun e ti (Isa) dëshmo se ne (i) jemi nënshtruar (Atij). Zoti ynë! Ne besojmë atë që na ke shpallur dhe pasojmë të Dërguarin (Isain). Na shkruaj pra, bashkë me dëshmitarët!” (Surah 3:52-53 – Ali ‘Imran)
dhe se si kur i urdhërova dishepujt: “Besomëni Mua dhe të Dërguarit Tim!” – ata u përgjigjën: “Ne besojmë, prandaj dëshmo se Ty të jemi dorëzuar!” (Surah 5:111 – Përhapja e Tavolinës)
Këto ajete na tregojnë fare qartë se dishepujt e Isait (Jezusit – a.s.) ishin a) ndihmësit e Isait, b) ndihmësit e Allahut, c) dhe të frymëzuar nga Allahu për të pasur besim tek Isai. Këta dishepuj për të cilët flitet këtu në Kur’an nuk përfshijnë askush tjetër përveç Mateut, Pjetrit dhe Gjonit, të cilët shkruan tetë nga librat në Dhiatën e Re, dy prej të cilëve janë libra ungjillorë (Ungjijtë e Mateut dhe Gjonit). Dhe Marku, dishepulli në rrethin më të gjerë, shkroi një ungjill të tretë. Duket se nëse dikush beson në Kur’an, atëherë do të duhej të pranonte edhe shkrimet e këtyre dishepujve. Këta shkrimtarë sigurisht që nuk mund ta kishin korruptuar Inxhilin. Kur studiojmë ungjijtë e shkruar, ne po lexojmë shkrimet e dishepujve të cilat janë të konfirmuara nga Kurani. Pali nuk shkroi asnjë tregim ungjillor, përkundrazi ai shkroi letra të shenjta.
Tani ku jetoj në Kanada, pak njerëz besojnë lehtësisht se ka ndonjë libër nga Allahu. Vetëm për shkak se diçka është shkruar në Kuran ose Bibël (al kitab) nuk do të thotë se ata do ta pranonin atë. Në fakt, ata preferojnë burimet historike laike, sepse, në sytë e tyre, ato janë më pak të njëanshme. Por edhe nga ky këndvështrim, ne kemi parë, nga shkrimet e historianit Jozef të cituar më sipër, se ka një bazë solide për të pranuar shkrimet e Jakobit, dhe si rrjedhojë, të vëllait tjetër të tij Jude.
Pra, ne gjejmë, qoftë nga burimet laike apo nga Kurani, arsye logjike për të pranuar librat e Dhiatës së Re që nuk janë të Palit.
Dëshmitari i Isait (a.s): Teurati dhe Zaburi janë standardet e para
Por çfarë ndodh me vetë Isën? Çfarë dha ai si dëshmi që duhet të pranojmë? Vini re se ku ai bën thirrje për një dëshmi të saktë dhe të pakorruptuar për veten dhe mesazhin e tij.
Këtu shohim se Isai a.s. (i cili po flet) po përdor Teuratin (Librin e Moisiut) për të korrigjuar gabimet e ekspertëve të ligjit çifut (Sheriatit).
Sa për ringjalljen e të vdekurve, a nuk keni lexuar në librin e Moisiut se si foli Perëndia nga ferrishta duke thënë: “Unë jam Perëndia i Abrahamit, Perëndia i Isakut dhe Perëndia i Jakobit”? Ai nuk është Perëndia i të vdekurve, por Perëndia i të gjallëve. Ju, pra, po gaboni shumë.” Marku 12:26-27
Dhe këtu shohim se Isai (a.s.) fillon me Teuratin dhe më pas vazhdon me Zaburin (‘Profetët dhe Psalmet’) për të mësuar rreth rolit të tij si Masih.
Atëherë ai u tha atyre: “O budallenj dhe zemërngathët për të besuar gjithçka që kanë thënë profetët! Por a nuk duhej që Krishti të vuajë gjëra të tilla që të hyjë kështu në lavdinë e tij?.” Dhe, duke zënë fill nga Moisiu dhe nga gjithë profetët, ai u shpjegoi atyre në të gjitha Shkrimet gjërat që i takonin atij. (Luka 24:25-27)
Pastaj u tha atyre: “Këto janë fjalët që unë ju thoja kur isha ende me ju: se duhet të përmbushen të gjitha gjërat që janë shkruar lidhur me mua në ligjin e Moisiut, në profetët dhe në psalmet.” Atëherë ua hapi mendjen, që të kuptonin Shkrimet,… (Luka 24:44-45)
Dhe këtu shohim se Isa përsëri fillon me Teurat (shkrimet e Moisiut) si bazë për të gjykuar rolin e Mesihut.
sepse nëqoftëse ju do t’i kishit besuar Moisiut, do të më besonit edhe mua, sepse ai ka shkruar për mua. Por nëqoftëse ju nuk u besoni shkrimeve të tij, si do t’u besoni fjalëve të mia?.” (Gjoni 5: 46-47)
Pra, mund të shohim se vetë Isai (a.s.) së pari i drejtohet Musait (që është Tevrati), pastaj Profetëve dhe Zeburit (që është Zaburi) për të shpjeguar rolin dhe qëllimin e Mesihut. Kjo është arsyeja që vendosa, si në kërkimin tim, ashtu edhe në këtë faqe interneti, të filloj me Tevratin. Nëse shikoni artikujt mbi Shenjat e Ademit, Kaini dhe Abeli, Nuhu, Lut, Ibrahim 1, 2dhe 3 etj. do të shihni se pjesët që mbështesin këta artikuj vijnë të gjitha nga Teurati (dhe Kurani).
Ne jemi në terren të sigurt nëse fillojmë me Teuratin – na tha vetë Isai (a.s). Këtu po mësojmë Shenjat që do të ndihmojnë për të zhbllokuar misterin e Inxhilit. Më pas do të marrim atë që kemi mësuar dhe do ta krahasojmë me shkrimet e vëllezërve dhe dishepujve të Isait – sërish duke qëndruar në terren të sigurt.
Duke marrë parasysh Palin
Po shkrimet e Palit? Çfarë duhet të bëjmë prej tyre? Pasi të kemi studiuar Teuratin dhe Zaburin dhe të mësojmë Shenjat që na ka dërguar patjetër Allahu, dhe më pas kur të kemi studiuar librat e dishepujve dhe vëllezërve të Isait a.s. nëse ajo që shkruan është e ndryshme nga ajo që kemi studiuar tashmë. Pa këtë njohuri bazë të ‘librave të sigurt’ për të na informuar, është e pamundur që ne të dimë vërtet nëse ajo që shkroi Pali është e korruptuar apo jo. Por për të mbajtur kërkimin tonë në terren të sigurt, ne nuk do të fillojmë me Palin, sepse kredencialet e tij nuk janë të padiskutueshme.
Kur jetoja në Algjeri isha i rrethuar nga folës arabë dhe dëgjoja arabisht gjatë gjithë kohës. Por për shkak se nuk dija ndonjë arabisht, nuk isha në gjendje të vendosja nëse ajo që dëgjova ishte arabisht ‘korrekte’ apo arabisht e ‘korruptuar’. Kufizimi për të bërë këtë gjykim ishte tek unë – jo tek folësit rreth meje. Nuk kisha njohuri të mjaftueshme për të qenë një gjyqtar i mirë. Para disa vitesh mora një kurs për gjuhën arabe. Të gjithë njerëzit nga të gjitha llojet e pozicioneve më thanë se personi që jepte këtë kurs fliste arabisht ‘korrekt’. Reputacioni i tij më tha se mund t’i besoja atij si një mësues ‘korrekt’. Duke u nisur nga ky kurs – që e dija se ishte i saktë – fillova të mësoja pak arabisht. Fatkeqësisht, nuk isha në gjendje të vazhdoja, por nëse do të kisha, mund të shihja se një ditë do të isha në gjendje të vendosja nëse njerëzit e tjerë flisnin arabisht ‘korrekt’ ose arabisht ‘të korruptuar’ – sepse tani do të kisha një bazë të informuar nga e cila do të mund të gjykoja.
Ne po përdorim saktësisht të njëjtin proces të sigurt për të zhvilluar një kuptim të fortë të Shenjave të Allahut, duke filluar nga ai i cili të gjithë thonë se është ‘i saktë’ (Taurat), dhe më pas dishepujt, për të zhvilluar bazën për të gjykuar më mirë nëse diçka tjetër (si Pali ) është i korruptuar apo jo. Rreziku për të gjithë kërkuesit e Rrugës së Drejtë është se ne ose e pranojmë shumë lehtë si shpallje atë që duhet të refuzohet, ose i hedhim poshtë shumë shpejt librat nga të cilët Allahu ka për qëllim që të mësojmë. Duke ecur në këtë mënyrë, me përulësi dhe lutje para Allahut, duke kërkuar udhëzim prej Tij, do të sigurohet që të mos biem në asnjë gabim dhe kështu të qëndrojmë në Rrugën e Drejtë.