Ne pamë se si mësoi Isa el Masih (a.s.) me autoritet unik. Ai gjithashtu dha mësim duke përdorur histori që ilustrojnë parime të vërteta. Për shembull, ne pamë se si ai mësoi për Mbretërinë e Perëndisë duke përdorur historinë e një banketi të madh, dhe rreth faljes përmes historisë së Shërbëtorit të pamëshirshëm. Këto histori quhen shëmbëlltyra, dhe Isa el Masih (PBUH) është unik midis profetëve dhe mësuesve në atë se sa shumë përdorte shëmbëlltyra për të mësuar dhe sa mahnitëse janë shëmbëlltyrat e tij.
Surja Al-‘Ankabut (Surah 29 – Merimanga) na tregon se Allahu gjithashtu përdor shëmbëlltyra. Ai thotë
Këta shembuj Ne ua paraqesim njerëzve, por ata nuk i kupton kush, përveç dijetarëve. (Surah Al-‘Ankabut 29: 43)
Surja Ibrahim (Surah 14) na tregon se si Allahu e përdor shëmbëlltyrën e një peme për të na mësuar.
Vallë, a nuk e sheh se si Allahu e përqas fjalën e mirë me pemën e mirë, e cila rrënjën e ka të fortë në tokë, kurse degët nga qielli?
Me lejen e Zotit të saj (pema) jep fruta në çdo kohë. Allahu u tregon shembuj njerëzve, që t’ua vënë veshin.
Fjala e keqe është si pema e keqe me rrënjë të shkulura, e paqëndrueshme për ekzistencë. (Surah Ibrahim 14:24-26)
Shëmbëlltyrat e Isa el Masih-ut
Dishepujt e tij e pyetën në një rast pse ai mësonte duke përdorur shëmbëlltyra. Inxhili shënon shpjegimin e tij:
10 Atëherë dishepujt iu afruan dhe i thanë: “Pse po u flet atyre me shëmbëlltyrë?.”
11 Dhe ai duke u përgjigjur u tha atyre: “Sepse juve ju është dhënë mundësia të njihni të fshehtat e mbretërisë së qiejve, ndërsa atyre nuk u është dhënë. 12 Sepse atij që ka, do t’i jepet dhe do të ketë bollëk; ndërsa atij që nuk ka, do t’i merret edhe ajo që ka. 13 Prandaj unë u flas atyre me shëmbëll-tyrë,
sepse duke parë nuk shohin, dhe duke dëgjuar nuk dëgjojnë as nuk kuptojnë. (Mateu 13:10-13)
Fjalia e tij e fundit ishte një recitim i profeti Isaia (a.s.) i cili kishte paralajmëruar kundër ngurtësimit të zemrave tona. Me fjalë të tjera, ndonjëherë ne nuk kuptojmë diçka sepse na ka munguar shpjegimi ose ishte shumë komplekse për ta kuptuar. Në një situatë të tillë, një shpjegim i qartë largon konfuzionin. Por ka raste të tjera kur nuk kuptojmë, sepse thellë brenda zemrave tona nuk duam. Ne mund të mos e pranojmë këtë, kështu që vazhdojmë të bëjmë pyetje sikur mungesa e të kuptuarit mendor është blloku ynë. Por nëse konfuzioni është në zemrat tona dhe jo në mendjet tona, atëherë asnjë shpjegim nuk do të jetë i mjaftueshëm. Problemi atëherë është se ne nuk jemi të gatshëm të nënshtrohemi, jo se nuk mund ta kuptojmë mendërisht.
Kur profeti Isa el Masih (PBUH) mësonte në shëmbëlltyra, efekti mbi turmën që ai po mësonte ishte dramatik. Ata që nuk mund ta kuptonin me mendjen e tyre do të bëheshin kureshtarë nga historia dhe do të pyesnin më tej, duke fituar mirëkuptim, ndërsa ata që nuk donin të nënshtroheshin do ta trajtonin historinë me përbuzje dhe mosinteresim dhe nuk do të kuptonin më. Përdorimi i shëmbëlltyrave ishte një mënyrë që mësuesi kryesor të ndante njerëzit, ashtu sikundërse fermeri ndan grurin nga byku duke u fryrë. Ata që ishin të gatshëm të nënshtroheshin u ndanë nga ata që nuk ishin të gatshëm. Ata njerëz që nuk ishin të gatshëm të nënshtroheshin do ta gjenin shëmbëlltyrën konfuze, pasi zemrat e tyre nuk ishin të gatshme t’i nënshtroheshin të vërtetës së saj. Edhe pse duke parë, ata nuk do ta shihnin pikën.
Shëmbëlltyra e mbjellësit dhe e katër dherave
Kur dishepujt po pyesnin profetin Isa (a.s.) për mësimin e tij në shëmbëlltyra, ai kishte mësuar një grup shëmbëlltyrash në Mbretërinë e Zotit dhe efekti i saj tek njerëzit. Këtu është e para:
3 Dhe ai u paraqiti shumë gjëra në shëmbëlltyrë, duke thënë: “Ja, një mbjellës doli për të mbjellë. 4 Ndërsa po mbillte, një pjesë e farës ra përgjatë rrugës; dhe zogjtë erdhën dhe e hëngrën. 5 Një pjesë tjetër ra në gurishte, ku nuk kishte shumë tokë, dhe mbiu shpejt sepse terreni nuk ishte i thellë; 6 por kur doli dielli u fishk dhe u tha sepse s’kishte rrënjë. 7 Një pjesë tjetër ra midis ferrave dhe ferrat u rritën dhe ia zunë frymën. 8 Një tjetër ra në tokë të mirë dhe dha fryt duke dhënë njëra njëqindfish, tjetra gjashtëdhjetëfish dhe tjetra tridhjetëfish.. 9 Kush ka vesh për të dëgjuar, le të dëgjojë!.” (Mateu 13:3-9)
Pra, çfarë do të thoshte kjo shëmbëlltyrë? Nuk kemi pse të hamendësojmë, pasi ata që kishin zemra të gatshme për t’u nënshtruar, u intriguan nga shëmbëlltyra dhe kërkuan kuptimin e saj, të cilën ai e dha:
18 Juve pra kuptoni shëmbëlltyrën e mbjellësit. 19 Kur dikush dëgjon fjalën e mbretërisë dhe nuk e kupton, vjen i ligu dhe i merr atë që ishte mbjellë në zemrën e tij. Ky është ai njeri që ka marrë fara përgjatë rrugës. 20 Dhe ai që ka marrë farën nëpër gurishte, është ai që dëgjon fjalën dhe e pranon menjëherë me gëzim; 21 por, nuk ka rrënjë në vete, dhe është për pak kohë; dhe kur vijnë mundimi ose përndjekja për shkak të fjalës, skandalizohet menjëherë. 22 Dhe ai që ka marrë farën midis ferrave është ai që e dëgjon fjalën, por shqetësimet e kësaj bote dhe mashtrimet e pasurisë ia mbysin fjalën; dhe ajo bëhet e pafrytshme. 23 Por ai që merr farën në tokë të mirë, është ai që e dëgjon fjalën, e kupton dhe jep fryt; dhe prodhon njëri njëqindfish, tjetri gjashtëdhjetëfish dhe tjetri tridhjetëfish. (Mateu 13:18-23)
Mund të shohim se ka katër përgjigje ndaj mesazhit në lidhje me Mbretërinë e Zotit. I pari nuk ka ‘kuptim’ dhe kështu djalli (Iblisi) e largon mesazhin nga zemrat e tyre. Tre përgjigjet e mbetura janë të gjitha fillimisht shumë pozitive dhe e marrin mesazhin me gëzim. Por ky mesazh duhet të rritet në zemrat tona në kohë të vështira. Nuk është thjesht për t’u pranuar në mendjet tona që më pas të vazhdojmë të jetojmë jetën tonë ashtu siç duam. Pra, dy nga këto përgjigje nuk lejuan që mesazhi të rritej në zemrën e tyre. Vetëm zemra e katërt, e cila ‘dëgjon fjalën dhe e kupton’ do të nënshtrohej me të vërtetë në rrugën që po kërkonte Allahu.
Një pikë e kësaj shëmbëlltyre është të na bëjë të bëjmë pyetjen; “Cila nga këto toka jam unë?” Vetëm ata që vërtet ‘kuptojnë’ do të bëhen një prodhim i mirë. Një mënyrë për të forcuar të kuptuarit është të shohim qartë se me çfarë duke filluar nga profetët e mëparshëm Adami, shpallur për planin e Zotit përmes Teuratit dhe Zaburit. Kjo është arsyeja pse ne filluam me këta profetë të parë. Shenjat e rëndësishme në Tevrat vijnë nga premtimi për Ibrahimin (PBUH) dhe sakrifica e tij, Musai (a.s.), Dhjetë Urdhërime, Haruni (a.s.). Në Zabur, mirëkuptimi origjina e ‘Masih’, dhe shpalljet të Isaisë, Jeremia, Zakaria, Daniel Malachi gjithashtu do të na përgatisë për të kuptuar ‘mesazhin e Mbretërisë së Perëndisë‘.
Shëmbëlltyra e barërave të këqija
Pas shpjegimit të kësaj shëmbëlltyre, profeti Isa el Masih (PBUH) mësoi shëmbëlltyrën për barërat e këqija.
24 Ai u propozoi atyre një shëmbëlltyrë tjetër: “Mbretëria e qiejve i ngjan një njeriu që mbolli farë të mirë në arën e vet. 25 Por, ndërsa njerëzit po flinin, erdhi armiku i tij dhe mbolli egjër nëpër grurë dhe iku. 26 Kur më pas gruri u rrit dhe jepte fryt u duk edhe egjra.
27 Dhe shërbëtorët e padronit të shtëpisë iu afruan atij dhe i thanë: Zot, a nuk ke mbjellë farë të mirë në arën tënde? Vallë nga doli egjra??
28 Dhe ai u tha atyre: “Këtë e ka bërë armiku”.
Atëherë shërbëtorët i thanë: “A do ti të shkojmë e ta shkulim?”.
29 Por ai tha: “Jo, kam frikë se, duke shkulur egjrën, bashkë me të, do të shkulni edhe grurin. 30 I lini të rriten bashkë deri në të korra. Në kohën e korrjes unë do t’u them korrësve: Mblidhni më parë egjrën, lidheni në duaj për ta djegur; por grurin futeni në hambarin tim”.”
Ja shpjegimi që ka dhënë
36 Atëherë Jezusi, mbasi i lejoi turmat, u kthye në shtëpi dhe dishepujt e tij iu afruan e i thanë: “Na e shpjego shëmbëlltyrën e egjrës në arë.”
37 Dhe ai duke u përgjigjur u tha atyre: “Ai që mbjell farën e mirë është Biri i njeriut. 38 Ara është bota, fara e mirë janë bijtë e mbretërisë dhe egjra janë bijtë e të ligut, 39 dhe armiku që e ka mbjellë është djalli, ndërsa korrja është fundi i botës dhe korrësit janë engjëjt.
40 Ashtu si mblidhet egjra dhe digjet në zjarr, kështu, do të ndodhë në mbarimin e botës. 41 Biri i njeriut do të dërgojë engjëjt e vet dhe ata do të mbledhin nga mbretëria e tij gjithë skandalet dhe ata që bëjnë paudhësi, 42 dhe do t’i hedhin në furrën e zjarrit. Atje do të ketë qarje dhe kërcëllim dhëmbësh. 43 Atëherë të drejtit do të shkëlqejnë si dielli në mbretërinë e Atit të tyre. Kush ka veshë për të dëgjuar, të dëgjojë!.”
Shëmbëlltyra e farës së sinapit dhe majasë
Profeti Isa el Masih (PBUH) gjithashtu mësoi disa shëmbëlltyra shumë të shkurtra.
31 Ai u propozoi atyre një shëmbëlltyre tjetër duke thënë: “Mbretëria e qiejve i ngjan një kokrre sinapi, të cilën e merr një njeri dhe e mbjell në arën e vet. 32 Ajo, pa dyshim, është më e vogla nga të gjitha farërat; por, kur rritet, është më e madhe se të gjitha barishtet, dhe bëhet një pemë, aq sa zogjtë e qiellit vijnë dhe gjejnë strehë në degët e saj.”
Me fjalë të tjera, Mbretëria e Perëndisë do të fillonte e vogël dhe e parëndësishme në këtë botë, por më pas do të rritej në mbarë botën si majaja që punon përmes brumit dhe si një farë e vogël që rritet në një bimë të madhe. Nuk ndodh me forcë, ose përnjëherësh, rritja e saj është e padukshme por kudo dhe e pandalshme.
Shëmbëlltyra e thesarit të fshehur dhe perlës me vlerë të madhe
45 Akoma mbretëria e qiejve i ngjan një tregtari që shkon të kërkojë margaritarë të bukur. 46 Dhe, kur gjen një margaritar me vlerë të madhe, shkon dhe shet gjithçka që ka dhe e blen. (Mateu 13: 44-46)
Këto shëmbëlltyra përqendrohen në vlerën e Mbretërisë së Perëndisë. Mendoni për një thesar që është i fshehur në një fushë. Meqenëse është e fshehur, të gjithë që kalojnë pranë fushës mendojnë se fusha ka pak vlerë dhe kështu ata nuk kanë asnjë interes për të. Por dikush e kupton se atje ka një thesar që e bën fushën shumë të vlefshme – aq të vlefshme sa për të shitur gjithçka për ta blerë dhe për të marrë thesarin. Kështu është edhe me Mbretërinë e Perëndisë – një vlerë e pavërejtur nga shumica, por ata pak që e shohin vlerën e saj do të fitojnë vlerë të madhe.
Shëmbëlltyra e Rrjetit
47 Mbretëria e qiejve i ngjan gjithashtu një rrjete të hedhur në det, që mbledh gjithfarë lloje gjërash. 48 Kur ajo është mbushur, peshkatarët e nxjerrin atë në breg, ulen dhe mbledhin në kosha ç’është e mirë, por i hedhin ata që nuk janë të mirë. 49 Kështu do të ndodhë në mbarimin e botës; do të vijnë engjëjt dhe do t’i ndajnë të mbrapshtit nga të drejtët; 50 dhe do t’i hedhin në furrën e zjarrit. Atje do të ketë qarje dhe kërcëllim dhëmbësh.”
Mbretëria e Perëndisë do t’i ndajë njerëzit. Kjo ndarje do të zbulohet plotësisht në Ditën e Gjykimit – kur zemrat janë të zhveshura.
Ne mund të shohim se Mbretëria e Perëndisë rritet në mënyrë misterioze, si maja në brumë, se ajo ka vlerë të madhe që fshihet nga shumica dhe se shkakton reagime të ndryshme midis njerëzve. Ai gjithashtu i ndan njerëzit midis atyre që kuptojnë dhe atyre që nuk kuptojnë. Pas mësimit të këtyre shëmbëlltyrave, profeti Isa el Masih më pas u bëri dëgjuesve të tij një pyetje të rëndësishme.
51 Jezusi u tha atyre: “A i kuptuat të gjitha këto?.”
Ata i thanë: “Po, Zot.”
Po për ty?